środa, 21 września 2011

Modernizacja i zatrudnienie priorytetami nowej strategii reformy w szkolnictwie wyższym

środa, 21 września 2011 - MNiSW

Komisja Europejska przedstawiła dziś strategię reformy, której celem jest zwiększenie liczby absolwentów szkół wyższych, poprawa jakości nauczania i efektywniejsze wykorzystanie szkolnictwa wyższego do wzmocnienia europejskiej gospodarki po kryzysie.

Dokument ten jest częścią unijnej strategii na rzecz zatrudnienia i wzrostu gospodarczego. W strategii wyznaczono priorytetowe obszary, na których powinny się skupić państwa UE, aby osiągnąć wspólne unijne cele w zakresie edukacji. Wyjaśniono także, w jaki sposób Unia Europejska może im pomóc w realizacji polityki modernizacji. Do planowanych unijnych inicjatyw należy wszechstronny ranking uczelni, dzięki któremu studenci zyskają lepszy dostęp do informacji na temat odpowiednich dla nich studiów, oraz „Erasmus for Masters” – system pożyczek gwarantowanych dla studentów realizujących pełny cykl studiów magisterskich za granicą.

W Unii Europejskiej działa około 4 tys. uniwersytetów i innych instytucji szkolnictwa wyższego, w których studiuje ponad 19 mln osób. W ostatnich latach zwiększyła się nie tylko liczba i różnorodność uczelni, ale przybyło także studentów. Systemy finansowania, struktury zarządzania i programy nauczania często jednak nie nadążają za tymi zmianami. Szkolnictwo wyższe w Europie nie osiąga oczekiwanych wyników, nie zapewnia bowiem wystarczającej liczby absolwentów z odpowiednimi kwalifikacjami sprzyjającymi tworzeniu miejsc pracy i wzrostowi gospodarczemu. Tymczasem konkurenci Europy na świecie, zwłaszcza rozwijające się gospodarki, gwałtownie zwiększają nakłady na szkolnictwo wyższe.

W przemówieniu prezentującym nową strategię unijna komisarz ds. edukacji, kultury, wielojęzyczności i młodzieży Androulla Vassiliou powiedziała: „Szkolnictwo wyższe jest potężną siłą napędową wzrostu gospodarczego, otwiera nowe możliwości i przyczynia się do poprawy warunków życia. Stanowi także najlepsze zabezpieczenie przeciwko bezrobociu. Mimo tego wielu absolwentów szkół wyższych ma trudności ze znalezieniem dobrej pracy. Musimy zreformować szkolnictwo wyższe i kształcenie zawodowe, tak aby młodzi ludzie nabyli umiejętności, które pomogą im w rozwoju osobistym i zwiększą ich szanse zatrudnienia.”

Informacje podstawowe


Dalszych reform wymagają następujące priorytetowe obszary:

    * zwiększenie liczby osób z wyższym wykształceniem, przyciągnięcie do szkół wyższych różnych grup społecznych i ograniczenie liczby studentów, którzy przerywają naukę, nie kończąc studiów;

    * poprawa jakości szkolnictwa wyższego i dostosowanie programów studiów do indywidualnych potrzeb, wymagań rynku pracy i przyszłych karier zawodowych; stymulowanie i nagradzanie wybitnych osiągnięć w dydaktyce i pracy naukowej;

    * zapewnienie studentom większych możliwości zdobycia dodatkowych umiejętności poprzez studia lub szkolenia za granicą; wspieranie współpracy międzynarodowej dla poprawy wyników w edukacji;

    * kształcenie większej liczby naukowców z myślą o budowaniu podstaw przyszłych gałęzi przemysłu;

    * wzmacnianie powiązań między edukacją, badaniami naukowymi i działalnością gospodarczą na rzecz innowacji i osiągania wybitnych wyników;

    * stworzenie skutecznych mechanizmów finansowania – zapewnienie większej swobody w zarządzaniu szkolnictwem wyższym i inwestowanie w wysokiej jakości edukację spełniającą potrzeby rynku pracy.

Choć wiele państw UE uważa modernizację systemu szkolnictwa wyższego za swój priorytet, potencjał europejskich uczelni wciąż nie jest w pełni wykorzystany. Niedostateczny jest ich wkład w koniunkturę gospodarczą Europy i rola w społeczeństwie. Dlatego edukacja znalazła się wśród głównych priorytetów strategii Europa 2020, w której założono, że do końca tego dziesięciolecia 40% młodych Europejczyków będzie miało wyższe wykształcenie (w 2010 r. odsetek ten wyniósł 33,6%).

W lipcu Komisja przedstawiła swój projekt wieloletniego budżetu UE (2014–2020), w którym przewidziała między innymi istotne zwiększenie nakładów na edukację, szkolenia i młodzież (+73%) oraz na badania naukowe (+46%), uznając tym samym ich kluczową rolę we wspieraniu wzrostu gospodarczego. Priorytetowe obszary finansowania z programów unijnych będą podyktowane strategią reform służących modernizacji szkolnictwa wyższego.

Komisja uwzględniła w swojej strategii analizy, opracowania i konsultacje z instytucjami szkolnictwa wyższego, nauczycielami akademickimi, pracownikami naukowymi, studentami, przedstawicielami biznesu, związkami zawodowymi, instytucjami rządowymi i organizacjami międzynarodowymi. Do strategii dołączono dokument roboczy Komisji poświęcony analizie sytuacji w europejskim szkolnictwie wyższym w ostatnich latach oraz opracowanie pt. „Modernizacja szkolnictwa wyższego w Europie: finansowanie i wymiar społeczny”, w którym opisano różne tendencje w zakresie finansowania szkolnictwa wyższego i polityki otwarcia dostępu do wyższego wykształcenia IP/11/1037.

www.europa.eu